این فصل هر چه در پرسپولیس گذشته به سردرگمی و بحران انجامیده تا جایی که پیروزی ضعیف مقابل سایپا آن هم بعد از 5 شکست متوالی برای تیمی که لیگ را با داعیه قهرمانی آغاز کرده بود به موفقیتی وصف نشدنی تبدیل شد، اما حتی اگر این برد به معنای خروج دایی و شاگردانش از بحران باشد نمیتوان از اتفاقاتی که به کوچک شدن نام پرسپولیس، با تمام تجربه و سابقهاش انجامیده، راحت گذشت.
در سالهای اخیر و در مقاطع مختلف، پرسپولیس به خاطر بیثباتیهای مدیریتی بارها مورد هجمه انتقادات قرار گرفته است. رفت و آمدهای پیاپی مدیران دلیل اصلی تمام ناکامیها برشمرده می شد، معضلی که به مرور زمان به نیمکت مربیان هم رسید. سلیقه متفاوت مدیران و نوع روابط آنها اجازه نمیداد تا مربیان برنامهریزی بلندمدتی داشته باشند چون با هر تغییری نیمکت مربیان هم دستخوش تغییر و تحول میشد، با بیشتر شدن فشار انتقادها و افت پرسپولیس، سازمان ورزش و در راس آن علی سعیدلو با دخالت به موقع، این تیم بزرگ را برای مدتی از این آمد و شدها دور کرد.
کاشانی به پرسپولیس آمد و این بار به علی دایی اعتماد کرد تا حداقل این تیم در لیگ دهم با ثبات در مدیریت و کادر فنی دیگر بهانهای برای توجیه ناکامیهای احتمالی نداشته باشد، غافل از این که این آفت به جمع بازیکنان هم رسوخ کرده و بیثباتی بازیکنان یکی از مشکلات جدی پرسپولیس در چند فصل اخیر است.
نگاهی به فهرست کاپیتانهای پرسپولیس در این فصل تا حدی از این حقیقت پرده برمیدارد.
بازوبند سرگردان
در این تیم طی هفتههای گذشته از لیگ دهم حتی بازوبند کاپیتانی هم سرگردان بوده است. بعد از کریم باقری که این فصل را با مصدومیت آغاز کرد و در نیمه راه با خداحافظی غیرمنتظره به پایان رساند شیث رضایی هرگز چهره یک کاپیتان اول با تجربه و بدون حاشیه را نداشت و به نظر میرسید این عنوان در 26 سالگی مقابل نامش سنگینی میکرد. بعد از او حقیقی، علی عسگر و حیدری هم این بازوبند را به بازو بستند تا شاید مشخص شود که پرسپولیس مدتهاست از بازیکنان بزرگ، با تجربه و قدیمی تهی شده و درون میدان تکیهگاهی برای روزهای بحرانی ندارد.
در همین حال و در حالی که گفته میشد استخدام عنصر پرتجربهای مثل وحید هاشمیان بیشتر برای رفع همین معضل و سپردن بازوبند کاپیتانی به این بازیکن کهنهکار و با شخصیت صورت گرفته است، مسوولان فنی و غیرفنی پرسپولیس، ترجیح دادند از دخالت مستقیم در این زمینه صرفنظر کنند و کار را به برگزاری رایگیری بین داوطلبان بکشانند که با انجام این رایگیری، سپهر حیدری، وحید هاشمیان و حسین بادامکی با کسب بیشترین آرا، به ترتیب به عنوان کاپیتانهای اول تا سوم تیم برگزیده شدند. در همین رایگیری علیرضا حقیقی تنها با کسب یک رای در رده آخر و حتی یک رده پایینتر از شیث رضایی قرار گرفت. مازیار زارع و مجتبی شیری هم بیش از این دو و کمتر از 3 نفر نخست، رای جمع کردند.
تعصب، چیزی که کمتر پیدا میشود
محمد صادقی، پیشکسوت پرسپولیس در مورد این موضوع به «جامجم» میگوید: حق با شماست، اصلا به نظر من دلیل افت پرسپولیس همین است. پول همه چیز را در فوتبال خراب کرده است. در سالهای نه چندان دور، از ترکیب 11 نفره پرسپولیس حداقل 60 درصد بیشتر از 4 سال در کنار هم بازی کرده بودند، به پیراهن پرسپولیس عشق میورزیدند و برای آن ارزش قائل بودند، اما حالا یک سال در این تیم و سال بعد در تیمی که بیشتر پول میدهند. الان پرسپولیس حتی بعد از باقری برای پیدا کردن کسی که در حد نام کاپیتان باشد با مشکل روبهروست، چون کاپیتان باید علاوه بر تجربه، تعصب مثالزدنی نسبت به تیمش داشته باشد، چیزی که در پرسپولیس امروز کمتر یافت میشود. کارنامه ضعیف این فصل نه ربطی به دایی دارد، نه هیچکس دیگر، فقط به خاطر کم شدن رفاقتها، عشق و تعصب و اتحاد درون تیم است، چون بازیکنان هر سال با معیارهایی غیر از عشق و علاقه تیم خود را انتخاب میکنند. زمان ما به اسم کاپیتان تیم قسم میخوردند، بچهها مشکلات خود را با او در میان میگذاشتند، یک بازیکن چند سال بازوبند را به بازو میبست و نسبت به آن تعهد داشت نه مثل حالا که همه چیز ارزش خود را از دست داده است.
کاپیتانهای ماندگار پرسپولیس
برای این که حرفهای صادقی را بهتر متوجه شویم بد نیست نگاهی به آمار کاپیتان اولهای پرسپولیس داشته باشیم که هر کدام اتفاقا از بزرگان این تیم بودهاند.
نکته: پرسپولیس مدتهاست از بازیکنان بزرگ و باتجربه و قدیمی تهی شده و بیثباتی بازیکنان از مشکلات جدی این تیم در چند فصل اخیر است
بعد از حمید جاسمیان که نخستین کاپیتان پرسپولیس بوده و در 33 سالگی با تیمش خداحافظی کرد، همایون بهزادی بازوبند را به بازو بست. جعفر کاشانی و ابراهیم آشتیانی هم بعد از او در این کار تداوم داشتند تا این که کاپیتانی به علی پروین رسید. پروین 30 ساله بود که برای نخستین بار کاپیتان اول شد و جالب این که تا 41 سالگی در پرسپولیس این وظیفه را برعهده داشت. محمد مایلیکهن جانشین پروین شد و از تیر سال 66 تا اسفند 68 در واقع 2 سال و 7 ماه کاپیتان پرسپولیس بود. بعد از او رکورددار کاپیتانی بعد از پروین یعنی محمد پنجعلی این وظیفه را برعهده گرفت و از نوروز 69 یعنی در 35 سالگی تا 4 سال بعد از آن تکیهگاه پرسپولیس در خط دفاع و امر کاپیتانی بود.
فرشاد پیوس، حسین عبدی، احمدرضا عابدزاده، افشین پیروانی، علی دایی، بهروز رهبریفرد و کریم باقری دیگر کاپیتان اولهای پرسپولیس در طول این سالها بودند؛ کسانی که در حافظه تاریخی هواداران تیمشان ماندگار شدند و جالب این که اغلب با عنوان با تعصب یا با اخلاق از آنها یاد میشود، اما این که کاپیتانهای امروز پرسپولیس در آیندهای نهچندان دور بتوانند این عناوین را از آن خود کنند یا نه، سوالی است که گذشت زمان بهتر پاسخ آن را روشن میکند.
در توصیف جایگاه کاپیتان
در هفتههای اخیر، بحث جایگاه و حرمت کاپیتانی در پرسپولیس داغ بوده است. اخراج شیث رضایی از پرسپولیس و کاپیتانی دوباره در بازگشت به جمع سرخپوشان از یکسو و حاشیههایی که همیشه حول و حوش نام این مدافع هست، باعث به وجود آمدن حساسیتهایی نسبت به کاپیتانی تیمی با این طیف از مخاطب شده است.
در مورد این موضوع شاید محمد پنجعلی، یکی از رکوردداران کاپیتانی در پرسپولیس و یکی از بهترین مدافعان تاریخ این تیم بهتر بتواند نظر بدهد. پیشکسوت سرخپوشان در گفتوگو با «جامجم» هنوز پرسپولیس را «تیم ما» خطاب میکند و نشان میدهد که صحبتهای محمد صادقی در مورد تعصب قدیمیها تا چه حد درست است.
کاپیتان سالهای 69 تا 73 پرسپولیس این وظیفه را باری میداند که در تیمی مثل پرسپولیس روی دوش هر کسی نمیتوان گذاشت. او با توضیح بیشتر ادامه میدهد: باور کنید در تیم ما «پرسپولیس» باید دوستی و اتحاد باشد تا بتوان بر حاشیهها غلبه کرد. این تیم حتی در زمین، بزرگتر میخواهد. پرسپولیس مثل یک تیم کوچک نیست که با 11 بازیکن کامل شود، باید جوری باشد که همه برای موفقیت یک نام پیش بروند، از حق خود بگذرند، پاس بدهند، گل بزنند و به خاطر مردم همه کاری انجام دهند.
وی ادامه میدهد: یادم هست وقتی تیم ما عقب بود چقدر وظیفه کاپیتان سنگین میشد. او باید به همه روحیه میداد، همه را جلو میفرستاد و خلاصه کارهایی میکرد که شاید 90 درصد آن دلی بود، قاعده و قانون نداشت و وقتی همه خودشان را به آب و آتش میزدند خیلی از مشکلات حل میشد.
پنجعلی در مورد وضعیت کنونی پرسپولیس میگوید: علی دایی از همان نسل آمده است، خودش خوب میداند که این حرفها چه معنی میدهد. حالا که پرسپولیس، سایپا را برده خیلی از مسائل خود به خود حل میشود، اما وقتی ما میتوانیم بهتر از این باشیم نباید اصول موفقیت را فراموش کنیم. جایگاهها و احترام آنها باید حفظ شود و هر کس وظیفه بزرگتر بودن در زمین را بر عهده میگیرد باید بداند که همه نگاهها به اوست.
و یک پرسپولیس؛ تهی از بازیکن بزرگ و باتجربه
بد نیست بدانید شیث رضایی که بعد از کریم باقری کاپیتان اول سرخپوشان بوده است و البته با خروج گاه و بیگاه از لیست 18 نفره تیمش حضور ثابتی ندارد، در 26 سالگی جوانترین کاپیتان اول پرسپولیس بوده . پیش از او بهزادی و آشتیانی با 29 سال سن رکورددار بودند و پنجعلی و عابدزاده با پذیرفتن این مسوولیت در 34 سالگی مسنترین کاپیتان اولها بودند.
بازیکنان امروز، تاریخ فردای پرسپولیس را رقم میزنند، به نظر میرسد این پرسپولیس بیش از هر چیز به پر کردن خلأیی نیاز دارد که هفتههاست از آن رنج میبرد. قدیمیهای این تیم چقدر درست میگویند، «این پرسپولیس درون زمین، بزرگتر میخواهد.»