عشق است زنده یاد ناصر خان حجازی و استقلال
61 سال پس از واقعه 16 آذر 1332 ( شهادت سه دانشجوی دانشکده فنی دانشگاه تهران در اعتراض به دولت کودتا به خاطر تجدید رابطه با انگلستان و در آستانه سفر ریچارد نیکسون معاون رییس جمهوری وقت آمریکا به تهران) نکته ناگفته ای باقی نمانده که قصد تکرار آن در میان باشد اما خالی از لطف نیست که با توجه به احیای این روز پس از روی کار آمدن سید محمد خاتمی و حضور مجدد یک رییس جمهور در روز 16 اذر و نه روزی دیگرف 16 سال قبل از روحانی را با سالگرد 16 آذر همراه شویم و 16 آذرهای دوران هشت ساله اصلاحات و 16 آذرهای هشت سال دولت مهرورزی و حضور و غیبت های دو رییس جمهور- خاتمی و احمدی نژاد- در جمع دانشجویان را مرور کنیم.
اهمیت احیای 16 آذر از76 به بعد به این سبب است که این روز بیش از آن که صبغه آکادمیک و دانشگاهی داشته باشد رنگ و بوی سیاسی دارد و طبعا در دولتی که با شعار توسعه سیاسی بر سر کار آمده بود نمود بیشتری یافت تا دولت های قبلی که دل مشغول سازندگی و جنگ تحمیلی بودند.
خاصه این که در آذرماه مناسبت دیگری نیز هست که به عنوان روز وحدت روحانی و دانشجو نام گذاری شده و یادآور ترور دکتر محمد مفتح رییس دانشکده الهیات دانشگاه تهران در 27 آذر 1358 به دست گروه فرقان است. چهره ای که هم روحانی بود و هم دانشگاهی و از این حیث جالب است که هم خاتمی و هم روحانی که دانش آموخته حوزه و دانشگاه هستند 16 آذر را ترجیح دادند و محمود احمدی نژاد به جز سال های 85 و 91 چندان بر این روز توقف نکرد هر چند در برخی سال ها دلایل موجهی چون سفر در میان بود و خاتمی هم دو سه باری شرکت نکرد.
- 16 آذر 1376 و در نخستین سالی که خاتمی به ریاست جمهوری رسیده بود، تهران به خاطر میزبانی سران کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (سازمان همکاری های اسلامی) تعطیل بود و امکان حضور رییس جمهور جدید در دانشگاه وجود نداشت. خاتمی اما درنخستین سالروز دوم خرداد و در سال 77 به دانشگاه تهران رفت و نطق مشهوری ایراد کرد که بخش هایی از آن در فیلم «بوی کافور- عطر یاس» بهمن فرمان آرا هم آمده است.
- 16 آذر1377 رییس جمهور وقت ایران (خاتمی) به دانشگاه رفت و از مشروطیت و جمهوریت گفت. این مراسم به شدت تحت تاثیر چند فقره قتل سیاسی قرار داشت و هنوز وزارت اطلاعات اطلاعیه مشهور درباره دخالت «برخی عوامل خودسر» در قتل فعالان سیاسی و فرهنگی – فروهرها و مختاری و پوینده- را صادر نکرده بود. در این سخنرانی بود که خاتمی گفت:« در پی قهرمان نباشید».
- 16 آذر 1378 حضور رییس جمهور در دانشگاه در حالی به دلیل بیماری به تعویق افتاد که سال قبل با تن تب دار به مراسم رفته بود. با توجه به واقعه کوی دانشگاه در همان سال و زندانی شدن عبدالله نوری و محسن کدیور فضای دانشگاه پر تنش بود. البته چند روز بعد بعد به دانشگاه علم وصنعت رفت. فضا انتخاباتی بود و در پیش بودن انتخابات مجلس ششم و بحث کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی جامعه و دانشگاه را به شدت سیاسی کرده بود. سخنان او انتظار روزنامه های اصلاح طلب را که پر تعداد و موثر بودند برآورده نکرد اما اصل گفت و گو مورد استقبال قرار گرفت.
- 16آذر 1379 خاتمی در حالی در مراسم 16 آذر شرکت کرد که دانشجویان، نگران کاندیدا نشدن او برای دوره بعد بودند. توقیف شماری از مطبوعات در اردیبهشت همان سال فضای جامعه را تغییر داده بود و صدای رییس جمهور هم دیگر چندان به گوش مردم نمی رسید. هنگامی که حاضران شعار دادند: «افشا کن- افشا کن» او پاسخ داد: «مطلبی برای افشاگری ندارد.» این سخن به مذاق روزنامه محوری اصول گرایان بسیار خوش نشست و به استهزای کسانی پرداخت که مدام از خاتمی افشاگری می خواستند. از یک پاسخ دیگر او هم بسیار استقبال کردند: «شاید همه زندانیان سیاسی و مطبوعاتی بی گناه نباشند.»
- 16 آذر 1380 که اولین سال دور جدید ریاست جمهوری خاتمی پس از کسب 22 میلیون رای و بعد از واقعه 11 سپتامبر به حساب می آمد به دلیل تقارن با ایام سوگواری حضرت علی (ع) برگزار نشد ولی بعدتر خاتمی دیدار محدودی با دانشجویان برگزیده داشت. در همین جمع بود که گفت: «از سکوت دانشگاه نباید شادمان بود.»
- 16 آذر 1381 رییس جمهور در مراسم روز دانشجو حاضر نشد. پیش از آن هم خود گفته بود: «فکر نمی کنم امسال 16 آذر جایی بروم. البته همیشه مخلص دانشجویان هستم و با آنان گفت و گو می کنم و ان شاء الله در موقع مقتضی دیدار و گفت و گو خواهم داشت.»
آن زمان حدس زده شد که به دلیل ارایه دو لایحه «اصلاحات انتخابات» و «تبیین اختیارات» نمی خواست فضا رادیکال شود و در حال رایزنی بود. پیش تر در پاسخ به این پرسش که اگر شورای نگهبان دو لایحه مشهور به لایحه های دو قلو را رد کند چه خواهید کرد به طعنه پاسخ داده بود: «چو فردا شود فکر فردا کنیم!»
-16 آذر 1382 فضای سیاسی کشور از یک سو تحت تاثیر موفقیت اصول گرایان در انتخابات شوراها خصوصا شورای شهر تهران قرار داشت و از طرف دیگر موضوع انتخابات مجلس هفتم و احتمال رد صلاحیت گسترده موجب شد خاتمی ملاحظه کند و در مراسمی شرکت نکند.
- 16 آذر 1383 و در آخرین سال ریاست جمهوری خاتمی متفاوت ترین 16 آذر رقم خورد. فضا به شدت رادیکال شده بود. با تشکیل مجلس هفتم دانشجویان اصلاح طلب و تحول خواه احساس نومیدی می کردند و خاتمی را به خاطر برگزار کردن انتخابات مجلس هفتم مقصر می دانستند.
از سوی دیگر برخی چهره های سیاسی بیرون از اصلاح طلبان درون حکومت، طرح فراخوان ملی برگزاری رفراندوم را در شبکه های اینترنتی به رای گذاشته بودند. طرحی که سعید حجاریان درباره آن گفت: « اگر از طرح هخا – اهورا مضحک تر نباشد دست کمی از آن ندارد. اینها می خواهند با چند کلیک حکومت را آبکش کنند!»
برخی دانشجویان معترض هم حین سخنرانی خاتمی «هو» کردند. هر چند که گفته شد این «هو» هنگامی بوده که رییس جمهور نام یک نهاد را بر زبان آورد نه این که متوجه خود او باشد اما این طور تعبیر شد که سخنی از خود او را هو کرده اند و همان جا بود که جمله تاریخی را بر زبان آورد:« تردید دارم جانشین من نیز در فضایی باز و آزاد با دانشجویان گفت و گو کند.»
- 16آذر 84 رییس جمهوری دیگر بر سر کار آمده بود. محمود احمدی نژاد که نگاه کاملا متفاوتی به نسبت سلف خود داشت و به خاطر مطرح کردن بحث هولوکاست مورد توجه رسانه های جهان قرار گرفته و نام او بر سر زبان ها افتاده بود.
تهران در این روز به سبب شدت آلودگی هوا تهران تعطیل شد و سانحه سقوط یک فروند هواپیمای سی – 130 در 15 آذر حامل نیروهای نظامی و جمعی از خبرنگاران و مرگ نزدیک به 100 نفر فضای جامعه را تحت تاثیر قرار داد. رییس جمهور جدید که بر دانشگاهی بودن خود تاکید داشت در سیستان و بلوچستان بر کاهش شهریه دانشگاه آزاد تاکید کرد تا مسیر نگاه ها را به سوی این دانشگاه بیرون از اراده دولت تغییر دهد. در 16 آذر 84 خاتمی هم با ایسنا مصاحبه کرد و از 16 آذر 83 که خود مورد انتقاد قرار گرفته بود به عنوان با شکوه ترین روز دانشجو در دوران 8 ساله ریاست جمهوری خود یاد کرد. شاید چون احساس می کرد پیش بینی او محقق شده است.
- 20 آذر 85 اما محمود احمدی نژاد به دانشگاه صنعتی امیر کبیر رفت. شاید برای این که ثابت کند می تواند با همان سعه صدر خاتمی با دانشجویان گفت و گو کند. فضا اما رادیکال بود و با اعتراضات شدید رو یه رو شد. رییس جمهور اصول گرا همان شب در وبلاگ خود - که بسیار دیر به دیر به روز می شد - نوشت: «جلسه امروز نشانه وجود آزادی در دانشگاه بود.» این مواجهه اما سبب شد سال های بعد از حضور در مراسم 16 اذر منصرف شود و به جمع های دانشجویی با شکل دیگر برود. از جمله در آن غروب بارانی که با لباس خیس در دانشگاه امام صادق ظاهر شد.
- احمدی نژاد در سال 86 زودتر از 16 آذربه دانشگاه علم و صنعت رفت اما پرسش و پاسخ مرسوم در کار نبود. در 16 آذر در نهاد ریاست جمهوری کنفرانس خبری برگزار کرد و جالب این که همان روز و چند ساعت بعد رییس جمهوری سابق در دانشکده فنی حاضر شد و این بار از او بیشتر استقبال شد.
- 16 آذر 87 تحت تاثیر ابتکار علی لاریجانی رییس مجلس هشتم قرار داشت. زیرا در «همایش سی سال قنون گذاری» خاتمی، کروبی و عزت الله سحابی را نیز دعوت کرده بود که سابقه نمایندگی یا ریاست مجلس قانون گذاری را داشتند اما خبری از محمود احمدی نژاد نبود. روز دانشجو اما به رسم گذشته برگزار نشد.
- در فضای ملتهب 88 قاعدتا مراسم رسمی روز دانشجو برگزار نشد و رییس جمهور می دانست که چنین امکانی فراهم نیست. سال بعد (89) هم احمدی نژاد نرفت. در جامعه نیز انتظاری وجود نداشت زیرا خبر اول زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و قیمت بنزین و عزل وزیر امور خارجه به شکل غیر متعارف بود.
سرانجام سال 91 پس از 6 سال به دانشگاه صنعتی شریف رفت. طی این 6 سال البته چند بار در دانشگاه ها حضور یافته بود اما نه در 16 اذر و نه در جمع های دانشجویی. از جمله در دانشگاه شهید بهشتی به منظور تقدیر از یک استاد در سال 89، در دانشگاه تهران برای شرکت در همایش حکمت مطهر در همین سال و حضور بر سر مزار 5 شهید گمنام دانشگاه امیرکبیر اما آخرین حضور احمدی نژاد در جمع دانشجویان از جنس 16 آذر را باید همان 20 آذر سال 1385 در دانشگاه امیر کبیر دانست و بر این اساس 16 آذر را بیشتر با خاتمی و کمتر با احمدی نژاد شناخت.
برنامه دیدارهای یک چهارم و نیمه نهایی جام حذفی به شرح زیر است:
پنجشنبه 6 آذر 93- مرحله یک چهارم :
نفت تهران-صنعت ساری-–ساعت 14:30 –تختی تهران
تراکتورسازی-پدیده خراسان-ساعت 14-یادگار امام تبریز
گل گهر سیرجان-پرسپولیس-ساعت 14-اختصاصی گل گهر سیرجان
ذوب آهن-استقلال تهران-ساعت 17:20-ورزشگاه فولاد شهر اصفهان
مرحله نیمه نهایی:
جمعه 14 آذر 93
برنده ( ذوب آهن-استقلال تهران)-برنده (گل گهر سیرجان-پیروزی) –ساعت و ورزشگاه متعاقبا اعلام خواهد شد
شنبه 15 آذر 93
برنده (تراکتورسازی-پدیده خراسان ) – برنده ( نفت تهران-صنعت ساری)- ساعت و ورزشگاه متعاقبا اعلام خواهد شد
پ
پ
پ
\
\
"
"
آیت الله محمدرضا مهدوی کنی را که صبح سه شنبه 29 مهرماه 1393 درگذشت، تنها نمی توان با عنوان رییس مجلس خبرگان رهبری و دبیر کل جامعه روحانیت مبارز معرفی کرد. زیرا در تاریخ 36 ساله جمهوری اسلامی در هر واقعه مهم نام و نقش و نشانی از او می توان یافت. این پیشینه را البته باید فراتر برد و از پیش از انقلاب یاد کرد که امامت مسجد جلیلی - در حوالی میدان فردوسی تهران- را برعهده داشت و به تناوب دستگیر و آزاد می شد. 
نهادها و اتفاقاتی که نام مرحوم مهدوی کنی یا نقشی از او بر جای مانده از این قرارند:
1- شورای انقلاب؛ آیت الله مهدوی کنی از اعضای هسته مرکزی شورای انقلاب به حساب می آمد. او در کنار آیت الله خامنه ای، مرتضی مطهری، طالقانی، بهشتی، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی و باهنر طیف روحانیون شورای انقلاب را تشکیل می دادند که با طیف غیر روحانی و بعضا مشهور به لیبرال مانند مهندس بازرگان، بنی صدر و عزت الله سحابی رابطه نزدیکی داشت.
1- شورای انقلاب؛ آیت الله مهدوی کنی از اعضای هسته مرکزی شورای انقلاب به حساب می آمد. او در کنار آیت الله خامنه ای، مرتضی مطهری، طالقانی، بهشتی، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی و باهنر طیف روحانیون شورای انقلاب را تشکیل می دادند که با طیف غیر روحانی و بعضا مشهور به لیبرال مانند مهندس بازرگان، بنی صدر و عزت الله سحابی رابطه نزدیکی داشت.
2-کمیته انقلاب اسلامی؛ نخستین نهادی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حتی قبل از تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاسیس شد «کمیته مرکزی انقلاب اسلامی» بود که در غیاب شهربانی و پلیس فرو پاشیده و از هم گسسته رژیم پهلوی امنیت شهرها را بر عهده گرفت. به گفته علی مطهری و به نقل از شهید مطهری، امام، حکم فرماندهی اولین نهاد انقلابی را ابتدا به نام آیت الله لاهوتی صادر کرده بود و قصد امضا داشت که استاد مطهری امام را بر حذر می دارد و از امکان نفوذ مجاهدین خلق در کمیته ها می گوید و در پی آن حکم خطاب به مهدوی کنی صادر می شود. آیت الله تا پایان کمیته ها فرماندهی کل را بر عهده داشت. بعد تر کمیته و شهربانی و ژاندارمری در هم ادغام شدند و نیروی انتظامی تشکیل شد.
3-حزب جمهوری اسلامی؛ او دعوت موسسین این حزب را رد کرد و حاضر به عضویت در حزب جمهوری اسلامی نشد زیرا معتقد بود روحانیت فراتر از احزاب است و نباید خود را درون روابط حزبی محدود کند. از این رو روحانیون شورای انقلاب به دو دسته تقسیم می شدند: جناح حزب جمهوری اسلامی شامل 5 موسس و جناح غیر حزبی که مطهری و طالقانی و مهدوی کنی در آن زمره بودند. با همین تفکر او هیچ گاه حاضر نشد برای جامعه روحانیت مبارز تقاضای مجوز کند و هر چند این تشکل حضور فعالی در عرصه های سیاسی و انتخاباتی داشت اما آن را حزب نمی دانست و می گفت: به وظایف مرتبط با روحانیت عمل می کنیم.
4-اشغال سفارت آمریکا؛ در جریان واقعه 13 آبان 1358 تقریبا تمام شخصیت ها و گروه های سیاسی از اقدام دانشجویان مسلمان پیرو خط امام،حمایت کردند. حتی نهضت آزادی ایران که دولت را از دست داده بود با قلم عزت الله سحابی بیانیه ای صادر کرد و دبیر کل جبهه ملی که متهم به رابطه با آمریکا بود نیز در مصاحبه با روزنامه اطلاعات اصل کار را تایید کرد. از آیت الله مهدوی کنی اما نقل شد که اقامه نماز در حیاط سفارت را درست ندانست و گفت: این زمین غصبی است. جمله ای که موجب طعنه هایی در سال های آتی شد.
5- اولین انتخابات ریاست جمهوری؛ در اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری جامعه روحانیت مبارز- تشکل متبوع آیت الله- رسما از کاندیداتوری ابوالحسن بنی صدر حمایت کرد. در حالی که حزب جمهوری اسلامی جلال الدین فارسی را معرفی کرده بود که به خاطر افشای افغان بودن تبار او از ادامه رقابت بازماند و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم از دکتر حسن ابراهیم حبیبی حمایت کرد.
6- شورای نگهبان؛ در ترکیب اولین دوره شورای نگهبان نام آیت الله مهدوی کنی نیز دیده می شود. هر چند اندکی بعد به خاطر قبول مسوولیت وزارت کشور از شورای نگهبان خارج شد و دیگر به این نهاد بازنگشت. در وزارت کشور برادر خود - مرتضی قاموس - را که وکیل دادگستری بود به عنوان معاون حقوقی انتخاب کرد. برادر دیگر آیت الله (باقری کنی) نیز نام خانوادگی متفاوتی داشت.
7- واقعه 14 اسفند 1359؛ در جریان مراسم سالروز درگذشت دکتر محمد مصدق در دانشگاه تهران، ابوالحسن بنی صدر اولین رییس جمهوری ایران آشکارا در مقابل جریان خط امام قرار گرفت و پروسه ای شروع شد که کمتر از4 ماه بعد به عزل او انجامید. رهبر فقید انقلاب برای حل مناقشه یک کمیته سه نفری تشکیل داد تا یک نفر به نمایندگی از جانب رییس جمهوری، یکی از طرف روسای دو قوه دیگر و نخست وزیر و سومی هم از سوی خود ایشان انتخاب شود. نماینده امام در این هیات، آیت الله مهدوی کنی بود. دو عضو دیگر آیت الله اشراقی (ازطرف بنی صدر) و آیت الله محمد یزدی (از جانب دکتر بهشتی و هاشمی و رجایی) بودند. کار این هیات البته به نتیجه نرسید و قبل از بررسی طرح عدم کفایت رییس جمهوری در مجلس شورای اسلامی متوقف شد.
8- نخست وزیران؛ در فهرست نام نخست وزیران ایران، محمد رضا مهدوی کنی نیز دیده می شود که در شهریور و مهر 1360 نخست وزیر بود ولی برخی به اشتباه از او به عنوان نخست وزیر موقت یاد می کنند. حال آن که موقت نبود و قرار گرفتن بین دو رییس جمهوری این ذهنیت را ایجاد کرده است.
9- نامزدی ریاست جمهوری؛ مهدوی کنی برای سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شد اما حزب جمهوری اسلامی ترجیح داد اگر بنا بر ریاست جمهوری یک روحانی است آن روحانی دبیر کل حزب باشد که آیت الله خامنه ای بود. او سرانجام انصراف داد و کنار رفت.
10- دانشگاه امام صادق(ع)؛ پس از نخست وزیری آیت الله وقت خود را در «جامعه الامام الصادق» صرف کرد. کلنگ احداث این مجموعه در محل سابق شعبه دانشگاه هاروارد در منطقه سعادت آباد را آیت الله منتظری و در زمان تصدی امامت جمعه تهران بر زمین زد و خود به عضویت هیات امنا درآمد. اما پس از عزل از قائم مقامی رهبری، آقای منتظری از این مجموعه که دیگر عنوان دانشگاه گرفته بود، کنار گذاشته شد و تا پایان به این امر معترض بود. آیت الله مهدوی کنی در دفاع می گفت پس از قطع ارتباط ایشان با نهاد ولایت فقیه امکان ادامه عضویت نبوده است.
11- مجلس سوم ؛ در آستانه انتخابات مجلس سوم امام در پیامی تعبیر اسلام آمریکایی را به کار برد که در فضای خاص آن زمان این گونه تلقی شد که رهبر فقید انقلاب جناح راست را متهم کرده و به پیروزی قاطع چپ سنتی در انتخابات مجلس انجامید. آقای مهدوی کنی در خاطرات خود آورده است که نزد امام رفته و گله کرده و از ایشان خواسته اگر آنان را آمریکایی نمی دانند مکتوبی بنویسند و امام پاسخ می دهند منظور شان آنان نبوده اما مکتوب نخواهند کرد چون در فضای انتخابات اثر می گذارد.
12- ارتحال امام خمینی؛ در روزهای درگذشت رهبر فقید انقلاب در خرداد 1368 آیت الله در خارج از کشور (انگلستان) به سر می برد و در حال درمان بود. از این رو در فهرست احتمالی گزینه های رهبری مطرح نشد. طبعا نقش ویژه ای نیز نتوانست ایفا کند اما در برگشت و پس از انتخاب آیت الله خامنه ای و تا پایان عمر از هیچ تایید و حمایتی فروگذار نکرد.
13- دوم خرداد 76؛ در انتخابات ریاست جمهوری سال 1376 دو رقیب اصلی علی اکبر ناطق نوری و سید محمد خاتمی بودند. اما در واقع رقابت میان جامعه روحانیت مبارز به دبیر کلی محمد رضا مهدوی کنی و مجمع روحانیون مبارز به دبیر کلی مهدی کروبی بود. روزنامه ابرار روز چهارشنبه 31 اردیبهشت 1376 تمام نیم صفحه بالای خود را با تیتر درشت به نقل این جمله مهدوی کنی اختصاص داد: «حدس می زنم نظر مقام معظم رهبری آقای ناطق نوری است» اما آیت الله خامنه ای در سخنانی که پس از بخش خبری ساعت 14 تلویزیون در همان روز پخش شد تصریح کردند هر یک از 4 کاندیدا که رای بیاورند مورد حمایت ایشان خواهند بود و نگرانی های حامیان خاتمی رفع شد.
حمایت تمام قد مهدوی کنی از ناطق نوری با شکست این نامزد در دوم خرداد 76 تصویر یک منتقد دولت اصلاحات را از آیت الله ترسیم کرد. هر چند خود خاتمی احترام نگاه می داشت و آیت الله نیز فاصله خود از رادیکال ها را معمولا حفظ می کرد. مهندس سحابی نیز در سرمقاله «ایران فردا» با عنوان « نه» بزرگ، مواردی را متوجه آیت الله مهدوی کنی کرد که چون حاضر به پس گرفتن و تکذیب آنها نشد مهدوی از سحابی شکایت کرد و یکی از دادگاه های تاریخی مطبوعات رقم خورد که یک عضو سرشناس و ارشد شورای انقلاب از عضو مشهور دیگر شکایت می کرد.
14- مجلس خبرگان رهبری؛ آیت الله هیچ گاه نامزد هیچ انتخاباتی نشد (بدون احتساب انصراف از کاندیداتوری ریاست جمهوری) مگر در انتخابات میان دوره ای دوره جاری مجلس خبرگان رهبری که به خبرگان راه یافت و پس از مدتی ریاست آن را در اختیار گرفت تا سومین رییس مجلس خبرگان (پس از مرحوم مشکینی و هاشمی رفسنجانی) باشد. اما برای این که تصور نشود در پروژه حذف هاشمی از مناصب عالی پس از حوادث 88 شرکت کرده این تعبیر را به کار برد: « آقای هاشمی ریاست مجلس خبرگان را به من تفویض کردند». چون هاشمی کاندیدای ریاست نشده بود.آقای مهدوی معتقد بود نظارت خبرگان بر رهبری نه استطلاعی است نه استصوابی بلکه نظارت «حراستی» است یعنی از جایگاه رهبری حراست می کند.
15- انتخابات اخیر ریاست جمهوری؛ با این که حسن روحانی از اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز و طبعا روحانی بود آیت الله و این تشکل از نامزدی او حمایت نکردند چرا که از 88 به بعد در جلسات آن شرکت نمی کرد. نامزد مورد حمایت آیت الله، دکتر ولایتی بود هر چند این شایعه هم درگرفت که در روزهای آخر از او خواسته بودند به نفع سعید جلیلی کنار برود که نپذیرفت. آقای مهدوی کنی در پیام تبریک خود به رییس جمهور روحانی قید «مشروط» را آورد تا روشن شود ادعای اصلاح طلبان که روحانی به آنان نزدیک تر است تا خاستگاه خود، گزاف نبوده است.
نقش آیت الله محمد رضا مهدوی کنی در انقلاب و تاسیس جمهوری اسلامی اما بی گمان محدود به 15 برش پیش گفته نیست. بی هیچ تردید و اغراقی آن مرحوم را می توان و باید یکی از چهره های رده اول دانست که نام او با تاریخ جمهوری اسلامی گره خورده است.