عشق است زنده یاد ناصر خان حجازی و استقلال

در مشهد، قم، کرمانشاه، کرمان، همدان، بندرعباس، زنجان، کاشان،بروجرد، خمینی شهر لیست اصولگرایان برنده انتخابات شد.

به گزارش انتخاب، در انتخابات مجلس با وجود اینکه اصلاح‌طلبان در تعداد قابل توجهی از حوزه‌های انتخابیه پیروز شدند، اما در بعضی حوزه‌های انتخابیه لیست اصولگرایان پیروز انتخابات شد.

مشهد: پایتخت اصولگرایی

کسب تمام کرسی‌های ممکن در مشهد، بار دیگر اقتدار اصولگرایان را در مشهد نشان داد. پیش از این در سال 92 نیز تمام کرسی‌های شورای شهر مشهد در اختیار اصولگرایان قرار گرفته بود. در روزهای گذشته نیز اخبار موثقی شنیده شده است که به زودی بعضی نمایندگان ناکام تهران راهی مشهد خواهند شد تا در مسئولیت‌های مختلف استان قرار بگیرند.

قم: اصولگرایان و بحران هویت

تنها شهر ایران که اگر همه گزینه‌های اصلاح‌طلب تایید صلاحیت می‌شدند باز هم شانس اصولگرایان روی کاغذ بیشتر بود شهر قم بود. حضور برخی چهره‌های تاثیرگذار جریان اصولگرا در قم این شهر را به یکی از پایگاه‌های مهم اصولگرایان تبدیل کرده و البته تشکیل مجامع روشنفکری و گروه‌های هنری در قم و مشهد دشوار‌تر از تهران و اصفهان و شیراز است. 

با این حال اصولگرایان قمی با شخصیتی مثل علی لاریجانی مواجه هستند. فردی که در دور اول در لیست اصولگرایان نبود اما در لیست اصلاح‌طلبان قرار گرفت و وارد خانه ملت شد و حالا مهم‌ترین گزینه اصولگرایان برای ریاست مجلس است.

کرمانشاه: پیروزی در دور اول

کرمانشاه تنها شهری بود که پیروزی لیست امید در دور دوم انتخابات قطعی بود. هر دو نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات در کرمانشاه در دور اول نامزد لیست امید بودند. با این حال اصولگرایان در دور اول انتخابات دو نماینده اصولگرا را به مجلس فرستاده بودند تا در کرمانشاه نیز پرچم اصولگرایی بالا باشد.

کرمان: با تشکر از آقای وزیر

اگر مصری، وزیر رفاه دولت احمدی‌نژاد برگ برنده اصولگرایان کرمانشاه در مجلس نهم و دهم بود، در کرمان این زاهدی بود که امید لیست اصولگرایان شد. کرمان دو نماینده در مجلس دارد و دو نماینده لیست امید سوم و چهارم شدند و در رسیدن به مجلس ناکام ماندند.

همدان: سه گانه یاران احمدی‌نژاد

در همدان هم لیست اصلاح‌طلبان توفیقی برای ورود به مجلس نداشت و اصولگرایان با حاجی‌بابایی پیروز انتخابات شدند. دومین منتخب مردم همدان خجسته است که گرایش حمایت از دولت دارد و در لیست اصولگرایان قرار نگرفت.

بندرعباس: ‌جراره افتاد

اصولگرایان دو کرسی از سه کرسی مجلس را در بندر عباس به خود اختصاص دادند اما سومین کرسی به یک چهره مستقل رسید تا جراره، چهره تندروی مجلس در راهیابی به خانه ملت ناکام بماند.

زنجان: شکست در دور دوم

با وجود اینکه هر دو نامزد اصلاح‌طلب توانسته بودند به دور دوم انتخابات راه پیدا کنند اما در دور دوم یک اصولگرا و یک چهره مستقل وارد مجلس شدند تا بزرگ‌ترین شکست اصلاح‌طلبان در دور دوم در زنجان رقم بخورد.

کاشان: منتظر منصوری آرانی

اصلاح‌طلبان کاشانی تا روزهای آخر امیدوار بودند منصوری آرانی تایید صلاحیت شود اما در ‌‌نهایت او تایید نشد تا اصولگرایان در کاشان با سید جواد ساداتی‌نژاد صاحب تنها کرسی این شهر در مجلس باشند.

بروجرد: بروجردی سناتور شد!

در بروجرد با وجود اینکه بیرانوند نتوانست وارد مجلس شود و یک نفر از چهره‌های تندروی مجلس کمتر شد اما «علا‌الدین بروجردی» برای پنجمین بار وارد مجلس شد تا تبدیل به یکی از قدیمی‌ترین نمایندگان ادوار مجلس شود و وزنه اصولگرایان را در بروجرد بالا ببرد.

خمینی شهر: جبران شکست در مرکز استان

 به جز کاشان در خمینی‌شهر و نجف آباد، شهرهای با جمعیت بالای 200 هزار نفر در استان اصفهان نیز اصولگرایان پیروز انتخابات شدند. در خمینی شهر ابطحی از جمله افراد نزدیک به تفکر جبهه پایداری وارد مجلس شد.

هرچند کسی در ابتدای فصل تصور نمی کرد که لسترسیتی بتواند قهرمان لیگ برتر شود اما شاگردان کلودیو رانیری از ابتدای فصل شروع خوبی داشتند و اولین شکست شان را در هفته هفتم تجربه کردند. نتایج خوب آنها ادامه پیدا کرد و آنها در نهایت توانستند عنوان قهرمانی را از آن خود کنند. در اینجا نگاهی خواهیم داشت به نتایج لسترسیتی در 36 هفته گذشته که به قهرمانی آنها در رقابت های این فصل لیگ برتر منجر شد:

9 آگوست؛ لسترسیتی 4-2 ساندرلند

15 آگوست؛ وستهام 1-2 لسترسیتی

22 آگوست؛ لسترسیتی 1-1 تاتنهام

29 آگوست؛ بورنموث 1-1 لسترسیتی

13 سپتامبر؛ لسترسیتی 3-2 استون ویلا

19 سپتامبر؛ استوک سیتی 2-2 لسترستی

26 سپتامبر؛ لسترسیتی 2-5 آرسنال

3 اکتبر؛ نوریچ 1-2 لسترسیتی

17 اکتبر؛ ساوتهمپتون 2-2 لسترسیتی

24 اکتبر؛ لسترسیتی 1-0 کریستال پالاس

31 اکتبر؛ وست بروم 2-3 لسترسیتی

7 نووامبر؛ لسترسیتی 2-1 واتفورد

21 نووامبر؛ نیوکاسل 0-3 لسترسیتی

28 نووامبر؛ لسترسیتی 1-1 منچستریونایتد

5 دسامب؛ سوانسی 0-3 لسترسیتی

14 دسامبر؛ لسترسیتی 2-1 چلسی

19 دسامبر؛ اورتون 2-3 لسترسیتی

26 دسامبر؛ لیورپول 1-0 لسترسیتی

29 دسامبر؛ لسترسیتی 0-0 منچسترسیتی

2 ژانویه؛ لسترسیتی 0-0 بورنموث

13 ژانویه؛ تاتنهام 1-0 لسترسیتی

16 ژانویه؛ استون ویلا 1-1 لسترسیتی

23 ژانویه؛ لسترسیتی 3-0 استوک سیتی

2 فوریه؛ لسترسیتی 2-0 لیورپول

6 فوریه؛ منچسترسیتی 1-3 لسترسیتی

14 فوریه؛ آرسنال 2-1 لسترسیتی

27 فوریه؛ لسترسیتی 1-0 نوریچ

1 مارس؛ لسترسیتی 2-2 وست بروم

5 مارس؛ واتفورد 0-1 لسترسیتی

14 مارس؛ لسترسیتی 1-0 نیوکاسل

19 مارس؛ کریستال پالاس 0-1 لسترسیتی

3 آوریل؛ لسترسیتی 1-0 ساوتهمپتون

10 آوریل؛ ساندرلند 0-2 لسترسیتی

17 آوریل؛ لسترسیتی 2-2 وستهام

24 آوریل؛ لسترسیتی 4-0 سوانسی

2 می؛ منچستریونایتد 1-1 لسترسیتی

مهندس بازرگان در حالی چشم از جهان فروبست که تکثر سیاسی، جامعه مدنی و... را دور از دسترس می دید و برنامه «هویت» ساخته می شد، اما دکتر سحابی 7 سال و چند ماه بعد زمانی با دار فانی وداع کرد که رییس جمهور وقت از این مفاهیم سخن می گفت.

اگر در مراسم تشییع جنازه بازرگان در بهمن 1373 هیچ مقام رسمی حضور نداشت، مراسم تشییع جنازه سحابی با حضور رییس و نمایندگان مجلس، معاون اول و معاون پارلمانی رییس جمهور و تعدادی از وزیران و مدیران ارشد برگزار شد و آن ها رفته بودند که به خاندان و هم فکران دکتر سحابی تسلیت بگویند.

9 سال بعد در شرایطی کاملا متفاوت و در فضایی که هنوز التهابات انتخابات سال 88 کاملا فروکش نکرده بود فرزند ایشان، مهندس عزت الله سحابی و نوه شان، هاله سحابی (دختر مهندس سحابی) چشم از جهان فروبستند. اکنون هم در حالی چهاردهمین سال درگذشت دکتر سحابی فرا می رسد که اغلب تحول خواهان به تدبر دولت اعتدالی روحانی چشم امید دارند.

زندگی خودساخته و منضبط

یدالله سحابی که یک سال قبل از جنبش مشروطه در یکی از کوچه های گذر وزیر دفتر سنگلج از پدری اصفهانی و مادری تهرانی متولد شد، دوره ابتدایی را در دبستان های شرف احمدی و اتحادیه و دوره دبیرستان را در دبیرستان های شرف و دارالفنون گذراند. سپس به دارالمعلمین مرکزی که در آن زمان زیر نظر میرزا ابوالحسن خان فروغی اداره می شد، رفت و آموزش پایه را در 1304 به پایان رساند.

در 1307 با آغاز به کار دارالمعلمین عالی به آن جا رفت و پس از سه سال، یکی از نخستین فارغ التحصیلان لیسانس در رشته علوم طبیعی آن مرکز شد و بعد از یک سال تدریس در دبیرستان های تهران در کنکور اولین گروه دانشجویان اعزامی به خارج پذیرفته شد، اما به علت مشکلات خانوادگی نتوانست به فرانسه برود. در سال بعد هم تصمیم گیری برای سفر به خارج و ادامه تحصیل برایش خیلی مشکل شد و در نامه ای از مرحوم آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی خواست برای او استخاره کند. آیت الله حائری که معمولا از استخاره خودداری می کرد بنا بر وضعیت خاص سحابی و این که مساله علم و دانش مطرح بود، پذیرفت و نتیجه استخاره هم مثبت بود. پس از آن در دانشگاه شهر لیل واقع در شمال غربی فرانسه به تکمیل تحصیلات پرداخت و پس از پنج سال موفق به دریافت درجه دکترا در زمین شناسی شد.

اردیبهشت 88 در گفت و گویی که با مهندس عزت الله سحابی داشتم وقتی از ایشان درباره ویژگی های شخصیتی پدرشان پرسیدم، او از دو خصلت بارز دکتر سحابی یاد کرد که بیشتر به این دوران مربوط می شد: «اولا ایشان فرد کاملا خودساخته ای بود. در خانواده شان کسی که راهنما و سرمشق او باشد، نبود. تنها عموی ایشان قدر اهل مطالعه بود و به کتاب هایی چون گلستان و بوستان و مثنوی علاقه داشت. پدر هم به ایشان خیلی علاقه داشت. اما واقعا کسی را نداشت که در مسائل زندگی و تحصیلی او را راهنمایی کند، او همه مراحل را با تدبیر و اراده خود پیمود و می توان این خودساختگی را از ویژگی های برجسته ایشان دانست. دوم این که در زندگی بسیار منضبط بود.

وقتی برای ادامه تحصیل بورسیه شد و به خارج رفت دولت حقوقی برای این دانشجویان پرداخت می کرد. این مستمری برای اکثر دانشجویان کافی نبود و آن ها معمولا با کمک خانواده کسری بودجه شان را حل می کردند، اما پدر گذشته از این که با همان حقوق زندگی می کرد، هزینه زندگی ما را هم در تهران می داد. به خودش زحمت می داد و اهل عافیت طلبی و راحت طلبی نبود.»

آشنایی با بازرگان در کشتی

دانشجوی جوان زمین شناسی که تابستان 1312 با کشتی از بندر مارسی به ایران باز می گشت، به دنبال جای خلوتی می گشت که به دور از استهزا و انگشت نمایی مسافران نماز بخواند، ناگهان دید که یک نفر روی عرشه مشغول نماز خواندن است، با خوشحالی و تعجب نزد وی رفت و پس از خاتمه نماز پرسید: «اهل کجایی و چه کسی هستی؟» جوان نمازخوان توضیح داد که ساکن تهران و فرزند حاج عباسقلی بازرگان است. از آن روز بنای دوست و همفکری دکتر یدالله سحابی و مهندس مهدی بازرگان گذاشته شد و تا آخر عمر، هر دو به عهد دوستی و همراهی وفادار ماندند و به همراه دیگر هم فکرانشان چون آیت الله طالقانی و... در عصر سیطره رادیکالیسم راه اصلاح طلبی را گشودند.

استفاده از کوچک ترین روزنه

دکتر سحابی بعد از بازگشت به ایران بیشتر در حوزه آموزشی و تخصص علمی شان فعالیت داشتند، اما اگر فضا را برای انجام خدمت مهیا می دیدند شانه از زیر بار مسئولیت خالی نمی کردند و سعی می کردند به جای سر دادن شعارهای کلی از کوچک ترین موقعیت هم استفاده کنند و در این راستا بود که در زمانی که علی شایگان وزیر آموزش و پرورش بود به عنوان رییس اداره فرهنگ تهران منصوب شد.

مهندس سحابی در این خصوص می گوید: «قوام السلطنه در دوره ای کابینه ائتلافی تشکیل داد که در آن سه وزیر از حزب توده وجود داشت. دکتر کشاورز وزیر فرهنگ شد و دکتر مجتهدی به عنوان معاون اداری و مالی و مرحوم خلیل ملکی را به عنوان معاونت فنی منصوب کرد. در آن مقطع پدر به خاطر سوابقی که در آموزش و پرورش شرکت می کرد. از آن زمان به صراحت لهجه معروف شده بود و با روسا و حتی وزیر درگیر می شد، با این وجود مورد احترام هم بود چون همه می دانستند که صادق و بی غرض است.

در سال 1326 و بعد از کنار رفتن قوام السلطنه از نخست وزیری دکتر علی شایگان وزیر آموزش و پرورش شد و مرحوم پدر را به عنوان رییس اداره فرهنگ تهران منصوب کرد که مدت این ریاست چند ماهی بیشتر دوام نیاورد. ایشان در مدتی که رییس اداره فرهنگ تهران بود با نادرستی های آموزش و پرورش مبارزه و تعدادی از افراد بانفوذ مثل محسن حداد و عبدالله گرجی (مدیران دبیرستان دارالفنون) را مهار کرد. دکتر مصدق در یک مقطع دکتر حسابی را به عنوان وزیر فرهنگ منصوب کرد و دکتر حسابی تمام کسانی را که پدرم پاک سازی کرده بود، برگرداند.»

به گفته مهندس سحابی پس از 28 مرداد هم فعالیت های علمی و تحقیقاتی دکتر سحابی تداوم داشته است: «ایشان بعد از 28 مرداد نیز فعالیت های علمی شان ادامه داشت و در دانشکده علوم استاد زمین شناسی بود و در رشته زمین شناسی دانشکده بسیار محوریت داشت. همچنین در سال های بعد از کودتا مرحوم مهندس زنگنه در سازمان برنامه برای مطالعه در مورد منابع آب در ایران، کمیسیون تحقیقات آب را راه اندازی می کند و پدرم کارشناس این کمیسیون بود و در رابطه با آب های زیرزمینی تهران و شهرستان ها تحقیقات بسیاری انجام داد و روی آب و منابع آب در ایران خیلی کار کرد.

به یاد دارم که ایشان به قائنات می رفت و برای آن که آب بالا بیاورند چاه هایی به عمق سیصد متر می زدند و خودش داخل چاه می رفت تا مقنی ها را هدایت کند. این فعالیت ها تا سال 42 که همراه دیگر سران نهضت آزادی محاکمه شد و از دانشگاه اخراجش کردند، ادامه داشت. بعد از آن هم شرکت های خصوصی که در مورد تامین آب می خواستند کاری بکنند از ایشان استفاده می کردند.»

سیاست و فرهنگ در کنار هم

اگرچه مرحوم یدالله سحابی اکنون بیشتر به عنوان فعال سیاسی شهرت دارد، اما ایشان بیش از این که به فعالیت سیاسی مشغول شود به فعالیت های علمی و فرهنگی پرداخته و بیش از هر چیز دغدغه تربیت نسل جوان و تاسیس نهادهای فرهنگی و آموزشی داشت.

مهندس سحابی درباره توجه ویژه دکتر سحابی و مهندس بازرگان به فعالیت های فرهنگی و مدنی می گوید: «پدرم بیش از آن که سیاسی باشد دنبال نهادسازی بود. حتی در سال های آخر عمرش دنبال تاسیس یک دبیرستان دخترانه بود و با تلاش فراوان موفق شد ساختمان مدرسه کوثر را بخرد. پدر و مهندس بازرگان بر اساس احساس تکلیف و با انگیزه مذهبی وارد فعالیت سیاسی شدند. به این دلیل تمام توجه و تمرکزشان روی فعالیت سیاسی صرف نبود و به کارهای علمی نیز می پرداختند.

علاوه بر آن ایشان از دوران دانشجویی علاقه ویژه ای به آموزش و پرورش داشت و در سال های قبل از کودتا در اداره فرهنگی (آموزش و پرورش) نقش زیادی داشت و معتقد بود به دلیل این که در دوران تحصیلات متوسطه شخصیت و اعتقادات فرد شکل می گیرد باید بیشتر از تحصیلات عالی و ابتدایی به تحصیلات متوسطه بپردازیم و اگر در این دوره نظام سالم آموزشی و تربیتی داشته باشیم، نسل درستی تربیت می شود و خود به خود دانشگاه تضمین خواهدشد.»

یدالله سحابی تا قبل از 28 مرداد با این که مواضع سیاسی مشخصی داشت، اما از این که وارد فعالیت سیاسی شود پرهیز می کرد و بیشتر چهره ای علمی و پژوهشی داشت. مهندس سحابی در این باره می گوید: «در سال 1330 که مرحوم دکتر مصدق نخست وزیر شد، ما چند نفر از دانشجویان انجمن اسلامی دانشجویان با مرحوم مهندس بازرگان و پدرم ملاقاتی داشتیم و از ضرورت تشکیل یک حزب اسلامی نواندیش صحبت کردیم. هر دو آقایان با این پیشنهاد به شدت مخالفت کردند و معتقد بودند: انسان در هر کاری که وارد می شود باید علاوه بر علاقه، تخصص نیز داشته باشد و فعالیت سیاسی هم نیازمند نوعی تخصص است که ما این تخصص را نداریم.»

آن ها از آن جلسه ناامیدانه بیرون آمدند، تا این که وقتی 28 مرداد اتفاق افتاد. دکتر سحابی به همراه مهندس بازرگان شاهد تمام حوادث خیابان کاخ و خانه مصدق و... بودند و بسیار تحت تاثیر این حوادث قرار گرفتند.

از آن زمان به این فکر افتادند که باید در مقابل کودتا کاری بکنند و مرحوم حاج رضا زنجانی نیز از آن ها دعوت کرد و عضو کمیته مرکزی نهضت مقاومت ملی شدند. عزت الله سحابی درباره علت این تغییر رفتار می گوید: «علت این که مهندس و پدر بعد از کودتا براساس احساس ضرورت وارد فعالیت سیاسی شدند این بود که تمام سران احزاب ملی آن زمان یا بازداشت بودند یا در خارج از کشور.»

در چنین اوضاعی بود که دکتر سحابی بعد از 28 مرداد 1332 به همراه تعدادی از دوستان و همفکرانش «نهضت مقاومت ملی ایران» را تاسیس کردند و متعاقب آن در اوج فعالیت در دانشگاه به دلیل امضای نامه ای در اعتراض به قرارداد کنسرسیوم نفت در سال 1333 همراه 11 استاد دیگر از جمله مهندس بازرگان از دانشگاه اخراج شد. پس از آن در دورانی که امیدها به یاس تبدیل و تنها گاهی صدای گلوله شنیده می شد او رو به تعلیم و تربیت نسل جدید آورده و در سال 1337 دبیرستان کمال را با شعار «تحکیم دین از راه ترویج علم» تاسیس کرد که سرانجام در سال 1352 به عنوان مرکز تبلیغ ضدرژیم تعطیل شد.

روایت مرحوم مهندس سحابی از چگونگی تاسیس دانش سرای تعلیمات دینی و دبیرستان کمال این گونه است: «بعد از 28 مرداد و تشکیل نهضت مقاومت ملی پدر دنبال تاسیس دبیرستانی بود که مطابق با میل و علاقه خودش اداره شود. در آن مقطع زمینی واقع در نارمک که تازه ساخته شده بود، خریداری کرد و برای تربیت دبیران مدارس و به خصوص دبیر تعلیمات دینی افتاد. پدر اصرار داشت آیین نامه آن از طرف شورای عالی فرهنگ تصویب شود، اما بودجه آن را دولت ندهد. به همین دلیل بودجه دانش سرا را مرحوم حاج عباسقلی بازرگان (پدر مهندس بازرگان) از طریق جامعه اسلامی بازار تامین کرد.

در اساسنامه آن آمده بود دانش آموزان از کلاس نهم متوسطه می توانند در امتحان ورودی شرکت کنند و بعد از قبولی دو سال درس بخوانند و سپس با رتبه یک آموزگاری استخدام شوند. بنابراین فارغ التحصیلان دانش سرا همه کار داشتند. بسیاری از مبارزان سال های بعد فارغ التحصیل این دانش سرا بودند. پدر من رییس آن بود و تعدادی از روحانیون و  غیرروحانیون نیز آن جا درس می دادند. به عنوان مثال آیت الله طالقانی تفسیر درس می داد و مهندس بازرگان نیز درسی با عنوان «دینداری» تدریس می کرد.

دانش سرای تعلیمات دینی اولین اقدام پدر در زمینه نهادسازی فرهنگی بود. بعد از آن هم از سال 35 برای تاسیس دبیرستان کمال اقدام کردند. هیات امنای دبیرستان نیز شامل پدر، مهندس بازرگان، احمد آرام و... بودند که اسم این هیات «گروه فرهنگی اخلاق» بود. پدر آن قدر به ساختن این مدرسه علاقه مند بود که مثل یک بنا برای ساختن آن کار می کرد. درواقع نسل انقلابی را در این مدرسه تربیت کردند.

مرحوم اسدی، محمدجواد رجاییان، مرحوم رجایی، آقای صاحب الزمانی و... همه شاگردان دبیرستان کمال بودند. سطح این دبیرستان به اندازه ای بالا بود که همیشه در بین مدارس شرق تهران اول بود و دانش آموزان آن هم قبولی چشمگیری در کنکور داشتند. بعدها که در سال 54 دولت تصمیم گرفت همه مدارس خصوصی را دولتی کند، دبیرستان کمال را وزارت آموزش و پرورش از گروه فرهنگی اخلاق خرید. بعد از انقلاب نیز گروه فرهنگی احمدیه آن را از آموزش و پرورش گرفت.

مرحوم پدر برای شکل گیری این نهادهای ماندگار بسیار زحمت کشید؛ هم زحمت اجرایی و هم زحمت استفاده از ارتباطات برای گرفتن امکانات. به عنوان مثال آیت الله بروجردی عنوان کرده بود مقلدان ایشان می توانند وجوهات شرعی شان را در اختیار دبیرستان کمال قرار دهند.»
دکتر سحابی و مهندس بازرگان علاوه بر فعالیت های آموزشی در حوزه نشر هم تجربه موفق شرکت سهامی انتشار را در کارنامه خود دارند. مهندس سحابی درباره چگونگی شکل گیری شرکت سهامی انتشار می گوید: «سهامی انتشار محصول پروژه مرحوم بازرگان بود. ایشان در سال 1334 در زندان بود و بنده نیز شش ماه با ایشان در یک اتاق بودم. ما در زندان در مورد تحلیل اوضاع و این که چه باید بکنیم، بحث های زیادی می کردم.

یک سوال مهم این بود که چرا در ایران برخلاف تمام دنیا نهادها ابتدا از جمع های بزرگی شروع می شوند و بعد به مرور در آن انشعاب صورت می گیرد و کوچک می شوند. به عنوان مثال نهضت مقاومت ملی در سال اول بسیار موفق بود و عده زیادی جذب آن شدند و در دوره اعتصاب مهر و آبان 32 تمام منطقه سپه به پایین تا بازار کاملا تعطیل بود، اما این نهضت به تدریج کوچک شد.

در بحث هایی که در زندان داشتیم به این نتیجه رسیدیم که در ایران به دلیل این که روحیه کار جمعی وجود ندارد، انشعاب شکل می گیرد و دلیل عدم وجود روحیه جمعی نیز به دلیل طول دوران استبدادی است چرا که استبداد شخصیت افراد را می کشد و انسان ها شخصیت مستقل ندارند و همه از ترس حاکمیت مجبور به تظاهر می شوند در حالی که اختلافات زیادی دارند و به همین خاطر در حکومت های استبدادی مردم از لحاظ روحی و فکری از هم دور می شوند.

براین اساس به این نتیجه رسیدیم که باید روحیه جمعی را تقویت کنیم. برهمین اساس آقای بازرگانی معتقد بود که ما باید یک نهضت تربیتی علمی جمعی داشته باشیم که اسم آن را «متاع» (مکتب تربیتی اجتماعی و عملی) گذاشتند. به دنبال این نظر نهضت انجمن سازی راه افتاد و به طور متناوب انجمن های اسلامی گوناگون شکل گرفت. به طوری که در سال 41 که کنگره انجمن های اسلامی سراسر کشور برپا شد، حدود 31 انجمن اسلامی در آن شرکت کردند. این انجمن ها ماهیت سیاسی نداشتند و بیشتر ماهیت صنفی داشتند. با این وجود سه کتاب تفسیر آقای طالقانی، راه طی شده مهندس بازرگان و تنبیه الامه علامه نائینی محور تربیتی آن ها بود. شرکت سهامی انتشار نیز یکی از تاسیسات «متاع» بود که موسسین آن پدر، آقای بازرگان و آقای احمد آرام بودند. پدرم بیش از آن که سیاسی باشد دنبال نهادسازی بود.»

دوران مبارزه

دکتر سحابی به همراه آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان و... در اردیبهشت 1340 «نهضت آزادی ایران» را تاسیس کردند و در بیانیه تاسیس آن چنین آوردند؛ «در این پیچ مهم تاریخ ایران با استعانت از پروردگار جهان و با امید به مردانگی و همکاری هم وطنان تاسیس «نهضت آزادی ایران» اعلام می شود.»

بعد از تشکیل نهضت حساسیت ساواک نسبت به فعالیت آن ها بیشتر شد تا این که به دنبال تصویب آیین نامه انتخابات انجمن های ایالتی و ولایتی در مهر 41، فعالیت انتقادی امام خمینی و علمای قم نیز آغاز شد و نضهت آزادی با صدور بیانیه ای از حرکت و خواسته های روحانیون اعلام حمایت کرد. در بهمن با طرح رفراندوم برای لوایح شش گانه انقلاب شاه و مردم (انقلاب سفید) نهضت آزادی بیانیه ای تحلیلی در 14 صفحه با عنوان «ایران در آستانه یک انقلاب بزرگ! و برگرداندن تاریخ خود» منتشر کرد و پس از این بیانیه در اول بهمن 1341 سران نهضت آزادی از جمله آیت الله طالقانی، مهندس بازرگان و دکتر سحابی و همچنین تعدادی از اعضای جبهه ملی بازداشت شدند و فعالیت های نهضت آزادی غیرقانونی اعلام شد.

سرانجام پس از محاکمه در دادگاه نظامی دکتر سحابی به 4 سال زندان و 8 ماه تبعید به برازجان محکوم شد و با کمال شهامت به همراه بازرگان و طالقانی در دادگاه فریاد زدند: «ما آخرین گروهی هستیم که با شما به زبان قانون سخن می گوییم» و در سختی زندان های تهران و برازجان استقامت و صبوری بسیاری از خود نشان دادند.

آیت الله طالقانی هنگام آزادی دکتر سحابی از زندان می گوید: «من مدت زیادی را در قم و نجف بوده ام، افراد پارسا و شب زنده دار زیادی را دیده ام ولی می توان بگویم شخصی را مانند دکتر سحابی ندیده ام.»

خادم و ناصحی مشفق

دکتر سحابی در دوران انقلاب از معتمدان رهبر انقلاب بود و از محورهای مهم و موجه سازماندهی انقلاب به شمار می رفت تا آنجا که امام خمینی در تاریخ 1357.10.28 طی حکمی ایشان را به سازماندهی کمیته تقویت و تنظیم اعتصابات مامور کردند. پس از پیروزی انقلاب، مهندس بازرگان به منظور جلب مشارکت کلیه مردم در تدوین سیاست های درازمدت توسعه و تکامل کشور و شریک کردن مردم در طرح ریزی، شورای عالی طرح های انقلاب را تشکیل داد و دکتر سحابی را به سمت وزیر مشاور در طرح های انقلاب منصوب کرد و با همکاری بیش از 240 نفر از متخصصان و کارشناسان با 7800 ساعت تحقیق و پژوهش گزارش نهایی سیاست های توسعه و تکامل جمهوری اسلامی برای مرحله زمانی کوتاه مدت (دوساله)، میان مدت (8 تا 12 ساله) و درازمدت (12 تا 16 ساله) آماده و تدوین کردند. در کنار آن نیز تدوین پیش نویس قانون اساسی (که با همکاری دولت و شورای انقلاب انجام شد) با همیت و سرپرستی ایشان آماده و منتشر شد و پس از آن نیز به عنوان نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی برگزیده شد.

پس از اتمام دوره اول مجلس و به حاشیه رانده شدن اعضای نهضت آزادی و ملی- مذهبی ها از عرصه قدرت، دکتر سحابی قریب 18 سال به عنوان اپوزیسیون سیاسی و بیشتر در هیئت آمر به معروف و ناهی از منکر تا آخر عمر به فعالیت پرداخت. او در جریان بازداشت فعالان ملی- مذهبی در اواخر سال 79 از هیچ تلاش و کوششی برای آزادی هم فکران خود دریغ نکرد و در اولین اقدام نامه سرگشاده ای برای رییس جمهور وقت نوشت و پس از آن به عنوان آخرین اقدام عصازنان به مجلس رفت و گفت «من برای نهضت آمده ام، نه عزت» و قصد تحصن در مجلس را داشت که با قول پیگیری رییس مجلس منصرف شد و به منزل بازگشت.

در حالی که در تاریخ معاصر ایران و مخصوصا قبل از انقلاب بیشتر مخالفان رویکردی رادیکال داشتند، اما مشی سیاسی دکتر سحابی و دیگر هم فکران ایشان همواره اصلاح گرایانه و اعتدالی بود. این افراد با پشتوانه نظری و عملی ویژه خود همواره بر سیاست گام به گام و اصلاح طلبانه تاکید داشتند و هم زمان با فعالیت های سیاسی، از فعالیت های مدنی و فرهنگی نیز غافل نبودند و در این حوزه هم خدمات قابل توجهی انجام دادند. این دو ویژگی از جمله ویژگی های بارز فعالیت های سیاسی و اجتماعی دکتر سحابی و هم فکران ایشان است که در شرایط کنونی ضرورت دارد مورد توجه فعالان سیاسی و اجتماعی قرار گیرد.

آزادی خواه وفادار و جامع گرا

مهم ترین ویژگی سحابی عبد صالح بودن او بود*

عمادالدین باقی، پژوهشگر علوم اجتماعی: مفتخرم که در خدمت بزرگوارانی هستم که در بزرگ داشت دکتر یدالله سحابی حضور دارند. دو ساعت پیش اطلاع دادند که در این مجلس باید دقایقی مصدع اوقات شما بشوم در حالی که مایلم برای هر سخنی، متنی مهیا کنم، اما چون برای این مجلس مجالی نبود در این فرصت اندک با خود اندیشیدم که مرحوم دکتر سحابی را با چه عبارتی توصیف کنم. در این اندیشه بودم که یاد خاطره ای از مهندس عزت الله سحابی افتادم.

در سال 1379 دو هفته ای با ایشان و آقای لطیف صفری و شمس الواعظین در زندان هم اتاقی بودیم. یک بار در هواخوری قدم می زدیم، مهندسی سحابی گفت به شهادت مادرم و مشاهدات خودم می توانم شهادت بدهم که پدرم شصت سال است نماز شب اش ترک نشده، حتی در دوره جوانی که بدون خوانواده اش برای تحصیل در اروپا به سر می برد.

با مجموعه آگاهی های دیگری که درباره دکتر سحابی داشتم گمان کردم اگر بخواهیم او را در یک کلام توصیف کنیم بهترین وصف، تعبیری است که در قرآن آمده: «عبد صالح»؛ اِن الارضَ یرئها عبادی الصالحون. «عبد صالح» بودن واجد دو ویژگی ممتازکننده است؛ یکی «عبد» و دیگری «صالح» بودن.

عبد خدا بودن یعنی کسی که عبودیت خدا را پذیرفت دیگر زیر بار هیچ زور و قدرتی نمی رود و به استبداد تمکین نمی کند. عبد خدا بودن لوازمی دارد. نمی شود کسی عبد خدا باشد و به او باور داشته باشد، اما ستم کند، حقوق مردم را تضییع کند و قیم مابانه بخواهد بر مردم مسلط شود.

یکی از شاگردان مرحوم نجابت از علمای شیراز می گفت وی در یکی از درس هایش برای طلاب به هم صنفی ها می گفت بسیاری از ما به خدا و معاد باور نداریم چون اگر باور داشته باشیم به گونه دیگری زندگی می کنی. او به کوهی در شیراز که از همه جای هر دیده می شود اشاره می کند و می گوید اگر به کسی بگویند پشت این کوه گنج عظیمی نهفته است و او ایمان داشته باشد که این خبر صحیح است برای رسیدن به آن سینه خیز می رود وگرنه با این خبرها از جایش تکان نمی خورد. اگر ما هم باور داشت باشیم خدایی هست و معاد و حساب و کتابی هست برای آن سینه خیز می رویم.

بنابراین اگر دیدی کسی که مدعی اعتقاد به خدا و معاد است ظلم می کند، حقوق مردم را ضایع می کند، کبر می ورزد و دروغ می گوید، بدانید ادعای ایمانش دروغ است و رخنه ای در باور او به خدا و معاد وجود دارد؛ چون نمی شود کسی موحد راستین باشد و کسی را به ناحق زندان کند. موحد راستین دلی را نمی رنجاند و نمی لرزاند و اگر جز این بود باید در موحد بودن یا باورش به آخرت شک کرد. دکتر سحابی یک موحد راستین بود و به خدا و معاد باور داشت.

صالح بودن نیز با عمل صالح انجام دادن ملازمه دارد. در کارنامه دکتر سحابی برگه های زیادی از عمل صالح را می توان برشمرد. از همکاری در تاسیس اولین انجمن اسلامی دانشجویان در اوایل دهه 30 که پایه گذار سنت فعالیت های مدنی و جمعی در دانشگاه و خصوصا در میان دانشجویان مسلمان بود تا مشارکت در تاسیس نهضت آزادی ایران در سال 1340.

هفت سال مقاومت و زندان در رژیم شاه، نوشتن کتاب هایش، شیوه ورود و خروجش در شورای انقلاب و دولت موقت در سال 1357 و 1358. این که می گویم شیوه ورود و خروج در شورای انقلاب و دولت موقت برای این است که او هرجا که مشاهده می کرد ممکن است اعتقادات او ملعبه سیاست و قدرت شود به سادگی کنار می کشید.

بنده صالح خدا بودن، ویژگی ها و پیامدهایی دارد و در اینجا می خواهم سه ویژگی فراتر از کارنامه عمل صالحی را که گفتم ذکر کنم.

1- دغدغه دین و آزادی داشتن:

دکتر سحابی دغدغه دین داری و آزادی داشت. دین داری اخلاقی و آزادی مسئولانه و هم آغوشی آن ها، عمل صالح او بود. تلفیق این دو یعنی این که انسان از حق آزادی اش برای تخریب دیگران و وهن دیگران و محدود کردن آزادی دیگران استفاده نکند. چنین کسانی دین لقلقه زبان شان نیست. باور دارند که دین در پرتو آزادی رشد می کند و در سایه خشونت و خفقان تنفر می زاید. چنین کسی باور دارد که دین را به پای آزادی و آزادی را به پای دین نباید ذبح کرد.

2- وفاداری

یکی از اصولا عقلاییه، وفاداری است که در علم حقوق و اخلاق، در معاهدات بین المللی تا مناسبات خانوادگی و مراودات دوستی و همه شئون زندگی جریان دارد و زندگی بدون این اصل دچار اختلال و بی سامانی است، اما این جا می خواهم بگویم که دامنه این اصل تا باور و عقیده مندی هم کشیده می شود. وفاداری به باور و عقیده خود داشتن، نیز یک ارزش است.

این وفاداری از جنس بنیادگرایی نیست بلکه مراد این است که انسان نباید مذبذب باشد و باید به اصول خود وفادار باشد. فرقی نمی کند که این انسان دارای چه عقیده و مرامی باشد. هر آیینی، اصول خود را دارد. حتی مارکسیستی که بکوشد نشان دهد میان مارکسیسم و سرمایه داری سازگاری وجود دارد، بی فدا به اصول خویش است. اگر مارکسیست یا بودایی یا مسلمان یا پیرو هر آیینی هستی، صراحت و صداقت داشته باش.

دکتر یدالله سحابی از کسانی بود که به باور و عقیده اش وفادار بود. این اصل، انسان را از افتادن به ورطه تذبذب و نفاق و فرصت طلبی می رهاند.

3- جمع گرایی و جامع گرایی:

جمع گرایی فقط یک مکتب اجتماعی نیست. پیمودن سنت آشتی علم و دین که دکتر سحابی و مهندس بازرگان از چهره های جدی و عملی آن در دهه 30 و 40 بودند از جلوه های این جمع گرایی است. در باب نسبت علم و دین مباحث پیچیده ای در فلسفه علم و در فلسفه دین وجود دارد. ولی در این جا فقط می خواهم به یک وجه Functional و کاربردی و کارکردی آن اشاره کنم. زمانی که علم به بازاری برای مقابله با دین بدل شد و موج سیانیتسم، نهاد ایمان را در نسل جوان هدف گرفته بود و بی دلیل تضادهای خسارت آفرین میان دین و علم از دین سخن گفتند و در مقام نشان دادن سازگاری دین و علم برآمدند.

کتاب ارزشمند «خلقت انسان» به قلم دکتر سحابی، میوه این جمع گرایی است. کسانی که بعدها این رویکرد را به عنوان «علم زدگی» تخطئه کرده و مورد انتقاد قرار می دادند به این دلیل بود که درک درستی از جغرافیای این بحث در آن زمان نداشتند.

یدالله سحابی از جمله کسانی بود که نشان می داد اصل جاذبه در نهایت دافعه در حد ضرورت (عبارتی از دکتر بهشتی، که برگرفته از بعضی روایات است) یک اصل سودمند و کاربردی در سلوک سیاسی و اجتماعی است، اما در سلوک علمی هم سودمند است. توسل به این اصل در سلوک علمی این است: تا جایی که امکان جامع نگری و امکان جمع کردن و آشتی میان ایده ها و نظریه ها وجود دارد بکوشیم هیچ دستاورد بشری را دور نریزیم. این اصل چه در رابطه با نظرات منتقد و مخالف و چه با خود منتقدان و مخالفان باید به کار رود.

این ها بخشی از مشخصه های عمل صالح سحابی در زندگی و زمانه خودش بود. اگر سیاست مداران امروز اندکی از خوی و مرام سحابی را داشته باشند حال و روز آن ها و ما دیگرگونه و بهتر خواهدبود. این ها متعلق به نسلی بودند که یکی پس از دیگری از میانه ما رفته و می روند و متاسفام بگویم که تاکنون نتوانسته ایم خلاء وجودی شان را پرکنیم و معلم نیست به این زودی ها مادر دهر چون اینان را بزاید. روح شان شاد باد.

آبی‌ها در شرایطی فردا به دیدار نارنجی‌پوشان خواهند رفت که سابقه‌ای طولانی از دیدارهای پرماجرا میان این دو تیم در آرشیوها ثبت شده است. بد ندیدیم بعضی از این حوادث را با هم مرور کنیم.

1. استقلال در سال 1372 با شکست برابر سایپا از سوپرلیگ تهران به دسته سوم سقوط کرد. در آن زمان بیژن ذوالفقارنسب سرمربی استقلال بود که در این بازی عجیب آبی‌ها با نتیجه 4 بر یک از سایپا شکست خوردند. دروازه‌بان استقلال در آن بازی احمدرضا عابدزاده بود.

2. مجید صالح که هم اکنون در کادرفنی استقلال حضور دارد، سال‌ها هم در سایپا بازی کرده و هم به عنوان مربی در این تیم فعالیت کرده است. صالح به عنوان سرمربی یک فصل در سایپا فعالیت کرد که در بازی با استقلال یک شکست و یک تساوی را در کارنامه خود دید.

 

3. در سالی که سایپا موفق شد برای اولین و البته آخرین بار قهرمان لیگ‌برتر شود، علی دایی و محمود فکری درگیری شدیدی با هم پیدا کردند. علی دایی در پایان این مسابقه از لفظ «صمدآقا» برای محمود فکری استفاده کرد و گفت که او با انگشت چشمش را مورد هدف قرار داده است. این کشمکش روزها سوژه اول مطبوعات ورزشی ایران بود.

 

4. لیگ سوم در ایستگاه سوم. دو تیم استقلال و سایپا با قضاوت محسن قهرمانی به مصاف هم رفتند.دقیقه 60 بازی این محسن قهرمانی بود که در حرکتی عجیب دست به جیب پشتش برد و کارت قرمز را به علیرضا نیکبخت واحدی- ستاره آن روزهای استقلال- نشان داد. تصمیم جنجال سازی که باعث شد تا محسن قهرمانی نامش بر سر زبان بیفتد. از آن روز بود که یک داور چهره شد. نامش بارها و بارها بر سر زبان ها چرخید. او همان هفته در برنامه نود پرده از رازی برداشت که تا سال ها سوژه خوبی برای گزارشگران تلویزیون بود. او در برنامه نود اعلام کرد گوش های فوق العاده قوی ای دارد و حرف های بازیکنان را از فاصله دور می شنود.ادعایی که هیچوقت صحت و سقم ان به صورت علمی ثابت نشد. اما باعث جنجال های زیادی شد.

5. پرگل‌ترین دیدار دو تیم بیست‌ودوم خرداد سال84 در ایستگاه29 لیگ‌چهارم برگزار شد. در دوشنبه پر از هیجان ورزشگاه آزادی هفت گل وارد دروازه‌ها شد که سهم استقلال یکی بیشتر بود. 10سال و 10ماه و 16روز قبل گل‌های کاظمی، آگوستین گیلائوری، فرزاد مجیدی و خیری عامل پیروزی 4 بر 3 آبی‌ها شد تا ماراتن بزرگ ایستگاه29 به کام استقلال شود.
6. جواد نکونام و آندو تیموریان دو کاپیتان تیم‌ملی فوتبال ایران در این فصل در سایپا به میدان رفته‌اند. این دو با سابقه بازی در استقلال فردا در این مسابقه حضور ندارند. نکونام در قطر است و تیموریان آسیب دیده.

7. در دوره اول لیگ‌برتر دو تیم استقلال و سایپا در استادیوم آزادی به مصاف هم رفتند که تماشاگران استقلال با پرتغال محمد مایلی‌کهن را زدند که این موضوع باعث بیهوشی سرمربی سایپا شد. از آن سال به بعد تا مدت‌ها نیروی انتظامی اجازه ورود میوه به استادیوم‌ها را نداد!

8. از تیم سایپا بازیکنان زیادی بودند که به دلیل درخشش برابر استقلال در سال‌های بعد به تیم‌های بزرگ فوتبال ایران رفتند. بازیکنانی مثل بهنام ابوالقاسم‌پور، مهدی امیرآبادی، جواد کاظمیان و محسن خلیلی که برابر استقلال نمایش فوق‌العاده‌ای داشتند و بعدها به استقلال و پرسپولیس رفتند.

9. در سال 79 استقلال با سرمربیگری ناصر حجازی با نتیجه 4 بر 3 از سایپا شکست خورد و بعد از آن مرحوم حجازی از سرمربیگری استقلال کنار گذاشته شد. این یکی از مهمترین مسابقات بین دو تیم است. مسابقه‌ای که درخشش بهنام ابوالقاسم‌پور در آن از یاد نخواهد رفت.

10. بیژن ذوالفقارنسب معروف‌ترین مربی است که در هر دو تیم سابقه حضور داشته است. او در زمانی که استقلال به دسته سوم سقوط کرد، مربی استقلال بود و سال‌ها سابقه مربیگری در سایپا را هم دارد. ذوالفقارنسب در استقلال به هیچ وجه موفق نبود اما با سایپا دوبار قهرمان ایران شد.

11. صادق ورمزیار که تا سال‌های پایانی فوتبالش در هیچ تیمی جز استقلال به میدان نرفته بود، در فصل آخر بازیگریش به سایپا رفت و به قول خودش کل پولی که از استقلال دریافت کرده بود، به اندازه یک سال حضور در سایپا هم نشد.

12. نصرالله عبداللهی که دوباره به جمع استقلالی‌ها پیوسته است با تیم سایپا به مسابقات آسیایی هم رفته است. عمونصی به همراه بهتاش فریبا هدایت سایپا را برعهده داشت و این تیم را به رتبه چهارم آسیا رساند.

13. مجید جلالی در قامت سرمربی سایپا تا حالا موفق به شکست استقلال نشده است. او در 3 بازی گذشته دو شکست و یک تساوی به دست آورده است.

14. در 6 بازی اخیر سایپا نتوانسته استقلال را شکست دهد. جالب است که بدانید این تیم در 5 بازی شکست خورده و تنها در یک بازی پیروزی شده است.

 

15. تیم فوتبال سایپا در این فصل تا حالا از استقلال و پرسپولیس شکست نخورده است. این تیم برابر پرسپولیس یک تساوی و یک پیروزی به دست آورده و در بازی با استقلال هم در بازی رفت مساوی کرده است. استقلال در صورت پیروزی در بازی فردا می‌تواند به روند امتیازگیری سایپا از سرخابی‌ها پایان بدهد.

16. آرش برهانی با 8 گل زده به سایپا بهترین گلزن دو تیم در این بازی است. برهانی احتمالا شانس چندانی برای بازی مقابل سایپا نخواهد داشت.

 

 

17. شاید جنجال‌ترین کارت قرمز مربوط به کارت قرمز جاسم کرار در بازی برگشت فصل گذشته باشد. جایی که او به شدت به علیرضا فغانی فحاشی کرد و ابتدا دو جلسه و بعد از فرجام‌خواهی آبی‌ها محرومیتش به 3 جلسه افزایش پیدا کرد.

18. یکی از جذاب‌ترین بازی های تاریخ دو تیم مربوط به بازی رفت فصل گذشته می‌شود جایی که آبی‌ها ابتدا با نتیجه 2 بر یک از حریفشان عقب افتادند. اما در نهایت دو گل زیبای امید ابراهیمی بازی را به نفع استقلال تغییر داد. ابراهیمی از امیدهای اصلی پرویز مظلومی برای پیروزی در این بازی به شمار می‌رود.

19. جووانی می مربی ایتالیایی موفق‌ترین مربی خارجی استقلال ـ سایپاست. او دو بار متوالی با جوانان نارنجی‌پوش موفق به پیروزی مقابل استقلال شده است. از آن تیم ابراهیم صادقی در جمع نارنجی‌پوشان باقی مانده است.

20. سیروس دین‌محمدی مربی استقلال سابقه گلزنی به سایپا در لیگ دوم حرفه‌ای را دارد. دین‌محمدی بعد از بازگشت به ایران از لیگ آلمان و بازی در تیم ماینتس آلمان در استقلال بازی کرد و یکی از چهره‌های اصلی آبی‌پوشان بود.

21. یکی از زیباترین گل‌های تاریخ بازی‌های دو تیم را فرهاد مجیدی زده است. جایی که او سانتر جواد شیرزاد از خط دفاعی را با یک ضربه سر وارد دروازه حریف کرد. مجیدی به جز این یک گل گل دیگری را وارد دروازه سایپا نکرده است. جالب اینکه فرزاد مجیدی برادر فرهاد نیز یک گل فوق‌العاده و هیجان‌انگیز را در فصل اول حضور قلعه‌نویی در استقلال وارد دروازه سایپا کرد.

 

 

 

 

 

 

22. از استقلال فعلی جابر انصاری، سجاد شهباززاده، امید ابراهیمی و حنیف عمران‌زاده سابقه گلزنی به سایپا را دارند که البته حنیف به دلیل مسائل انضباطی در بازی فردا غایب خواهد بود.

23. آمار امیدوارکننده برای آبی‌ها این است که استقلال در هر 6 بازی گذشته خود هم سایپا را برده است و هم به این تیم گل زده است و موفق شده آمار فوق‌العاده‌ای برای این تیم به ثبت برساند.

24. محمد صلاحی اولین سرمربی سایپا از مربیان سابق استقلال است. سایپا در سال 1368 در فوتبال ایران متولد شده است. این تیم از سال 68 تا 70 قهرمان دسته‌های چهارم، سوم تهران شد اما با خرید امتیاز سازمان گوشت به دسته اول تهران صعود کرد و قهرمان تهران شد و از آنجا به قهرمانی سوپرجام تهران و سپس قهرمانی لیگ کشوری رسید که یک رکورد استثنایی در فوتبال ایران محسوب می‌شود.

25. مجید جلالی یک بار در لیگ هشتم قهرمانی را به استقلالی‌ها هدیه داد چراکه موفق شد ذوب‌آهن را با 4 گل در کسوت سرمربیگری فولاد شکست دهد. حالا باید دید جلالی آیا این‌بار مانع قهرمانی استقلال می‌شود یا باز هم به آبی‌ها کمک می‌کند.

26. علی دایی به عنوان یکی از مهمترین سرمربی‌های تاریخ باشگاه سایپا آمار فوق‌العاده‌ای برابر استقلال به ثبت رسانده و موفق شد 3 بار متوالی آبی‌ها را شکست دهد. تصویر مشهور دایی روی جلد روزنامه‌ها بعد از گل آدریانو آلوز هرگز از خاطره فوتبالی‌های ایران پاک نمی‌شود.

 

 

27. ابراهیم صادقی مرد وفادار سایپا باسابقه‌ترین بازیکن میدان فردا خواهد بود. صادقی که تمام دوران فوتبال خود را در سایپا گذرانده‌ است، فردا به عنوان کاپیتان بازی را به همراه مهدی رحمتی کاپیتان استقلال شروع می‌کند. این دو با وجود سن و سال بالا همچنان از مهمترین مردان لیگ ایران محسوب می‌شوند.

28. حسین عسگری مدافع فقید سایپا تنها درگذشته از بین بازیکنان این دو تیم بشمار می‌رود. برای همه مشارکت‌کنندگان در این بازی کلاسیک و جذاب آرزوی سلامتی و طول عمر داریم.

 

احمد محرز 54 ساله بود که به دلیل مشکل قلبی از دنیا رفت. پسر دوم او، ریاض، در آن زمان 15 سال داشت. سال 2006 بود و ریاض که از مرگ پدرش بسیار پریشان شده بود، تصمیم گرفت هرطور شده باعث افتخار او شود؛ بنابراین روی استعدادی تمرکز کند که احمد برای به بار نشستن آن تلاش زیادی کرده بود.

محرز جوان که در آن زمان در لیگ محلی پاریس بازی می کرد، سال ها بعد برای تیم ملی کشور محل تولد پدرش، الجزایر، بازی کرد و این فصل با درخشش در ترکیب لسترسیتی، به یکی از بهترین بازیکنان لیگ برتر انگلیس تبدیل شد:" پدرم همیشه حامی من بود؛ او همیشه می خواست من فوتبالیست شوم. او همیشه با من بود. او در هر بازی همراه من می آمد تا به من کمک کند. او زمانی برای یک تیم کوچک در الجزایر بازی می کرد و در فرانسه هم، به فوتبال ادامه داد؛ بنابراین می دانست که چه چیزی باید بگوید.

من هم به حرف هایش گوش می دادم. مرگ او یک نقطه شروع بود. نمی دانم بعد از مرگ او من جدی تر شدم یا نه اما بعد از مرگ پدرم، اوضاع برای من خوب پیش رفت. شاید در ذهنم، بیشتر می خواستم موفق شوم."

او هنوز برای رسیدن به جایی که خود و پدرش می خواستند، مسیری طولانی در پیش داشت. او برای باشگاه محلی سارسل، در حومه شمال پاریس، بازی می کرد؛ جایی که جمعیت مهاجر زیادی داشت اما دورنمای درخشانی برای داشتن یک دوران حرفه ای خوب دیده نمی شد:" ما پولدار نبودیم اما فقیر هم نبودیم.  مادرم از سرکار می آمد و تمام تلاشش را می کرد تا ما خوب غذا بخوریم."

اما محرز جوان به شدت لاغر بود و همین باعث شد تا چند مربی، علی رغم تکنیک خیره کننده او، اطمینانی به فوتبالیست شدن او نداشته باشند:" آنها می گفتند من خیلی لاغر هستم و همه می توانند توپ را از من بگیرند. من تکنیک خوبی داشتم اما از نظر فیزیکی خیلی قوی نبودم. من سریع نبودیم اما همیشه سخت کار می کردم."

محمد کولیبالی که در آن زمان مدیر فنی سارسل بود، با تایید حرف های ریاض، به اکیپ گفت:" او خیلی نحیف بود اما هرگز تسلیم نمی شد و این تلاش، نتیجه داد. می توانید ببینید که او در زمین هرگز پنهان نمی شود. او خیلی زود یاد گرفت که باید مسئولیت پذیر باشد. او فقط تکنیکی نیست؛ شور و شخصیت هم دارد که برای یک بازیکن بزرگ لازم است."

در سال 2009 بود که باشگاه کوچک کامپر، محرز را به خدمت گرفت. تنها 6 ماه بعد از پیوستن به این باشگاه، پاری سن ژرمن و مارسی پیشنهادهایی دریافت کرد اما ترجیح داد به باشگاه دسته دومی لوهاور برود:" لوهاور انتخاب خوبی برای من بود زیرا سیستم جوانان خوبی دارند. من ابتدا برای تیم زیر 21 ساله ها بازی کردم و سپس برای تیم اول. وقتی شروع به بازی در تیم اول کردم، در ابتدا شرایط دشوار بود زیرا در دسته دوم فرانسه، تیم ها همیشه خیلی دفاعی بازی می کنند و به نظر می رسد همه به دنبال 0-0 هستند.
سال اول دشوار بود اما سال دوم خوب شد. پس از به لستر آمدم. زندگی من همیشه همینطور بوده؛ قدم به قدم پیش رفتم."

هرچند وقتی او قصد داشت در سال 2014 به لستر که در آن زمان در لیگ چمپیونشیپ انگلیس بازی می کرد، برود، بعضی از اطرافیانش معتقد بودند که این انتقال، تصمیم مناسبی برای او نیست:" همه به من می گفتند ریاض! انگلیس به درد تو نمی خورد. خیلی فیزیکی است و تو قوی نیستی. فوتبال اسپانیا برای تو بهتر است. بنابراین هرگز فکر نمی کردم در انگلیس بازی کنم. با مدیربرنامه هایم صحبت کردم و او گفت که انگلیس برای تو خیلی خوب است. وقتی به اینجا آمدم و تمرین و بازی کردم، با خودم فکر کردم احمق بودم که تردید داشتم."
این انتقال برای لسترسیتی هم یک انتقال رویایی بود. آنها تنها با پرداخت 450 هزار یورو محرز را به خدمت گرفتند و اکنون اگر بخواهند، می توانند به چندین برابر این مبلغ او را بفروشند:" لسترسیتی به من همه چیز داد. با لسترسیتی بود که تجربه حضور در لیگ برتر را پیدا کردم و در جام جهانی بازی کردم. من در آن زمان در چمپیونشیپ بازی می کردم اما همیشه اول بودیم و همیشه می بردیم؛ بنابراین کادر فنی الجزایر بازی های من را دید. اگر همچنان در دسته دوم فرانسه بودم، هیچ کسی من را نمی دید."
هرچند محرز در فرانسه به دنیا آمده بود و مادرش هم مراکشی بود، او می خواست برای تیم کشوری بازی کند که پدرش در آنجا متولد شده بود:" ما هر سال با پدر و برادرم برای تعطیلات به الجزایر می رفتیم. من اقوام زیادی آنجا دارم. من در فرانسه به دنیا آمدم و آنجا بزرگ شدم و مادرم هنوز آنجا زندگی می کند اما قلبم بیشتر الجزایری است."
او بعد از چند فصل حضور در لسترسیتی، به این باشگاه وابسته شده است؛ به طوری که وقتی اولین مربی اش در لستر، نایجل پیرسون، در تابستان گذشته اخراج شد، محرز بسیار ناراحت شد:" نایجل برای من مانند پدر بود زیرا وقتی به اینجا آمدم، دائما با من صحبت می کرد و به من اعتماد به نفس می داد. گاهی اوقات سرم داد می زد اما به خاطر خودم بود. وقتی او رفت، خیلی ناراحت شدم زیرا او بود که من را به اینجا آورد. او آدم خوبی هم بود. باشگاه مربی جدیدی به خدمت گرفت که من او را نمی شناختم."

اما محرز خیلی زود با رانیری آشنا شد و به بازی کردن زیر نظر او عادت کرد؛ به طوری که بهترین فصل دوران حرفه ای اش زیر نظر این مربی ایتالیایی در حال رقم خوردن است:" او به ما از نظر تاکتیکی خیلی کمک کرد و من در حال تاکتیکی در حال بهتر شدن هستم. ما به این روند احتیاج داشتیم. او مسئولیت و اعتماد به نفس زیادی به من دارد. او می خواهد من به یک بازیکن کامل تبدیل شوم."
حالا در فاصله 3 هفته تا پایان رقابت های این فصل لیگ برتر، لسترسیتی همچنان در صدر قرار دارد و اگر بخواهد عنوان قهرمانی را از آن خود، باید امیدوار باشد که درخشش ریاض محرز ادامه پیدا کند؛ هرچند این قهرمانی می تواند احتمال جدایی ستاره الجزایری از لستر را بیش از پیش کند.

??بازی های باقیمانده پنج تیم مدعی قهرمانی لیگ برتر:

??پرسپولیس 48 امتیاز

??استقلال اهواز - پرسپولیس
??پرسپولیس - نفت
??گسترش - پرسپولیس
??پرسپولیس - راه آهن

??استقلال خوزستان 47 امتیاز

??گسترش - استقلال خوزستان
??استقلال خوزستان - راه آهن
??پدیده - استقلال خوزستان
??استقلال خوزستان - ذوب آهن

??استقلال تهران 45 امتیاز

??استقلال - فولاد
??سایپا - استقلال
??استقلال - تراکتورسازی
??صبا - استقلال


??تراکتورسازی 42 امتیاز

??سیاه جامگان - تراکتورسازی
??تراکتور - ملوان
??استقلال تهران - تراکتورسازی
??تراکتورسازی - استقلال اهواز

??نفت تهران 42 امتیاز

??نفت - سپاهان
??پرسپولیس - نفت
??نفت - فولاد
??سایپا - نفت

آتش دربی هنوز خاموش نشده‌ است. هنوز قرمزها جشن پیروزی می‌گیرند و همچنان آبی‌ها در غم باخت نشسته‌اند و این بیانگر قدرت فوتبال در ساحت زندگی مردم امروز جهان است. این توپ گرد کارهایی می‌کند، که بسیاری از نخبگان، روشنفکران، سیاستمداران ، اهالی هنر و یا حتی دیگر توپ‌های گرد هم نمی‌توانند آن را انجام دهند    . 

طرفداران پرسپولیس هفته‌ها و حتی سال‌ها با این برد خوشحال هستند و حتی غم‌های خود که به واسطه زندگی سخت این روزها دچار آن شده‌اند را فراموش می‌کنند و استقلالی‌ها هم بعد از این شکست با توجه به سرخوردگی بوجود آمده و غمی که به چهره نشسته منتظر هستند تا این نتیجه را به زودی جبران کنند.

هیچ پدیده اجتماعی در سطح جهان، نمی‌تواند اینچنین آدم ها را درگیر خود کند و بازی مانند ال کلاسیکو ( رئال مادرید- بارسلونا) پیش از 800 میلیون انسان را هم زمان پای یک بازی می‌نشاند و آروزهایی را محقق کند، که برای بسیاری خیال بود. به طور مثال در جام جهانی گذشته پیروزی آلمان در زمین برزیل، فتح آمریکای جنوبی توسط ژرمن‌ها بود. کاری که هیتلر با توپ، تانک و مسلسل نتوانست انجام بدهد، بازیکنان سفید پوش آلمان در 90 دقیقه آن را انجام دادند. یا غرور مردم الجزایر را به خاطر بیاورید، که برای موفقیت تیمشان چنان جشن و پایکوبی کردند که گویی این کشور عربی، اسلامی، دوباره استقلال پیدا کرده و توانسته است استعمار فرانسه را شکست دهد  .

چندان هم راه دور نرویم، همین ایران ما، کشور دوست داشتی چهار فصل ما، چه روزهای پرنشاطی را سپری کرد وقتی بازیکنان تیم ملی، در مقابل عقاب‌های سیاه (نیجریه) مقاومت کردند و یا وقتی به آرژانتین باختند در حالی که می‌توانستند نبازند. خیابان‌های ایران شاهد حضور مردم در خیابان‌ها بود، با فریادهای «بچه‌ها متشکریم.»

ایران و آمریکا که یادتان هست. تمام کارهایی که در زمینه دیپلماسی نتوانسته بودیم انجام دهیم، در زمین فوتبال انجام دادیم .اینها حقایق فوتبال است، ورزشی که امروز بیش از هر پدیده دیگری، در جهان طرفدار دارد و می‌تواند ابزاری باشد برای زندگی بهتر مردم از زیمبابوه تا خوش نشین‌های لس آنجلس. باور کردنش سخت است که فوتبال، جنگ ساحل عاج را به پایان می‌دهد، باور کردنش سخت است که فوتبال شادی را برای مردم کره شمالی به ارمغان می‌اورد، باور کردنش سخت که آلمان منفور صدسال پیش، با قوتبال تبدیل به کشور محبوب نیمی از مردم جهان شود.

جادوی فوتبال، مسئله‌ای است که در کشور ما نادیده گرفته می‌شود. در ایران، فوتبال همچنان یک ورزش است که برخی‌ها به واسطه آن معروف می‌شوند و به جاهایی می‌رسند که در سال‌های پیش در خیال خود آن را تصور می‌کردند. نگاه مسئولان ما به فوتبال، همچنان نگاه یک پدر به تفریح فرزندش است، سر خوردن از سرسره، تاب بازی کردن و یا نهایتا یک چرخ و فلک بزرگ، همین!ً

هنوز نفهمیده‌اند، فوتبال می‌تواند ابزاری باشد برای بهتر حکومت کردن. شما تصور کنید، ایران دارای ورزشگاه‌های باکیفیت، باشگاه‌های مطلوب باشد و بازیکنان بزرگ دنیا به جای، ترکیه، قطر و امارات راهی ایران شوند و در تهران، شیراز، اصفهان و یا خوزستان فوتبال بازی کنند. تصور کردنش انسان را به ذوق می‌آورد چه برسد به حضور این بازیکنان در ایران.

اقتصاد ما به فوتبال احتیاج دارد، با صراحت می‌توانم بگویم با فوتبال می‌توانیم تحریم‌ها را بشکنیم و نگاه مردم به جهان را نسبت به خود عوض کنیم. کافی است نگاه دنیا به ایران را قبل و بعد از هر جام جهانی با هم مقایسه کنید تا متوجه شوید، فوتبال چه نفوذی در دنیا دارد.

امروز فوتبال می‌تواند بسیاری از مشکلات اجتماعی ایران را حل کند و زمینه ساز شادی و نشاط در جامعه شود. این کار احتیاج به یک عزم جدی و البته ملی دارد.

باید در فوتبال ایران چشم‌ها را بست مصلحت‌ها را زیر پا گذاشت تا یک بنای تازه در فوتبال ایران شکل بگیرد. فوتبال تنها پدیده‌ای است که مردم آن را فراموش نمی‌کنند.